دوره آموزش دكتراي حرفهاي پزشكيشامل مراحل زير است:
علوم پايه: طول اين دوره 2سال است كه در پايان اين دوره دانشجو در آزموني شامل كليه دروس اين دوره شركتميكند و در صورت موفقيت به دوره بعدي راه مييابد. هر دانشجو حداكثر دوبارميتواند در اين آزمون شركت كند.
فيزيوپاتولوژي : طول اين دوره 6 ماه است و طي آن دانشجو ضمن آگاهي از مباني فيزيولوژيك ، بامكانيزم بيماريها و عوامل موثر در آنها به طريق تحليل گرانه آشنا ميشود ونشانههاي بيماريها و تشخيص و درمان آنها را ياد ميگيرد.
كارآموزي باليني : طول اين دوره 20 ماه است و هدف شناخت آثارو علائم بيماريها از ديدگاه باليني و آزمايشگاهي به دست آوردن تواناييهاي لازم دربه كاربردن انديشه ، استدلال و نتيجهگيري سريع، به منظور برخورد منطقي و صحيح بابيمار و طراحي عمليات پيشگيري درماني است.
كارورزيباليني: طول دوره 18 ماه است و هدف پرورش مهارتها، تقويت قدرت تصميمگيري ،افزايش اتكاء به نفس و تكميل پرورش انديشه از طريق رويارويي مستقيم كارورز با مسائلبهداشتي ، درماني و تقبل مسووليت مستقيم امور بهداشتي، درماني به عهده همه است.
كارورزي: دانشجويان قبل از شروع مرحله كارورزي، در كنكور كارورزي كه شامل كلياتي از دروس پايه و اصلي و عمومي فيزيولوژي علومباليني است و به طور سراسري برگزار ميشود شركت ميكنند چون گذراندن موفقيتآميزاين آزمون براي راهيابي به دوره كارورزي ضروري است. فارغالتحصيلان ملزم به خدمتدر مناطق محروم كشور هستند.
تواناييهايفارغالتحصيلان
فارغالتحصيلان اين رشته ميتوانند بعد از پايانتحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي را عهدهدار شوند، از آن جمله ميتوان به موارد زيراشاره نمود:
تشخيص – درمان و پيگيري بيماران در مطبهاي شخصي، درمانگاهها وبيمارستانها.
مديريت و سرپرستي مراكز ارائه خدمات بهداشتي و درماني.
مشاركتدر امر تحصيلي و پژوهشي در ارتباط با بيماريهاي مختلف.
دوره پزشكي شامل 4مرحله ميباشد : علوم پايه ، فيزيوپاتولوژي (نشانهشناسي) ، كارآموزي و كارورزي
مرحله علوم پايه درواقع عاملارتباطياي بين درسهاي دبيرستان و پايه با درسهاي تخصصي پزشكي است، بدين ترتيب كهشامل آن قسمت از درسهاي پايه است كه به بدن انسان مربوط ميشود؛ براي مثال، بيوشيميقسمتي از علم شيمي است كه در مورد شيمي بدن موجود زنده (در اينجا انسان) صحبتميكند و همينطور ساير درسهاي اين مرحله كه در بخش درسها شرح دادهميشوند.
مرحله شناخت نشانه و علايم بيماري وچگونگي پيدايش علايم بيماري، در ارتباط با عامل بيماريزا و چگونگي پيدا كردن آن درمعاينهها و آموزش نظري دستگاههاي تشخيص ، بدون توجه به درمان است. در اين دوره ،دانشجو مفهوم بيماري و علايم آن و نحوه تشخيص آن را به صورت نظري مطالعه نموده،چگونگي آن را با توجه به درسهاي علوم پايه فرا ميگيرد.
مرحله بعدي شامل دوره كارآموزي (استاژري )است كه دانشجو در اين مرحله ،به بيمارستان و بالين بيماران ميرود و در كنار درسهاي نظري، روشهاي تشخيص و درمانيرا در بالين بيمار ميآموزد. در اين قسمت، استادان در مورد هر بيمار، توضيحات لازمرا به دانشجويان ارائه ميدهند و دانشجو نيز زيرنظر استاد، فرآيندهاي معاينه بالينيو فنون تشخيص را به كار ميبرد و شيوه درمان و تجويز دارو را نيز در هر موردميآموزد. در اين مرحله درسهاي نظري نيز ارائه ميشود كه مكمل كار باليني در بخشخواهد بود.
مرحله بعد دوره كارورزي (انترني )است ، دانشجو پس از فراگيري راههاي تشخيص و درمان به صورت مستقل و با نظارت كليروزانه استادان ، اقدام به بيماريابي، تشخيص و درمان نموده، مواد آموخته شده درمرحله كارآموزي (استاژري) را در عمل به كار ميبرد و تجربه مياندوزد.
در كلدوره پزشكي عمومي دو امتحان اصلي (حياتي) وجود دارد كه شامل امتحان جامع علوم پايهو ديگري امتحان جامع پرانترني ميباشد. قبولي در اين دو امتحان، لازمه ورود بهمرحله بعدي است.
آينده شغلي ، بازار كار ،درآمد:
عمدهترين موقعيتهاي شغلي كه بيشتر پزشكانميتوانند جذب آنها شوند، عبارتنداز:
مطب هاي شخصي كه بر حسب تمايل پزشك و نياز منطقه در شهرها و روستاها داير ميگردد وپزشكان ويزيت مراجعان را در مطبها انجام ميدهند.
بيمارستانها و درمانگاههاي خصوصي و دولتي كه در آنها پزشكانبه تشخيص و درمان بيماريهاي مراجعان خود ميپردازند.
مراكز بهداشتي درماني شهري يا روستايي كه اغلب مديريت وسرپرستي اين مراكز به عهده پزشكان عمومي ميباشد و همچنين اين مراكز از پزشكانعمومي براي تشخيص، درمان و پيگيري بيماريها نيز استفاده مينمايند.
تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه :
سلامت تن و روان برابر ضوابط مربوط به تشخيص كميسيون پزشكي متعهدوزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي داوطلبان رشته پزشكي امري ضروري است.
علاوه بر آن داوطلبان ورود به رشته پزشكي بايد از دانش و علاقه بالايي در زمينهدرسهاي زيستشناسي و علوم پايه نيز برخوردار بوده، دقت كافي و حوصله زياد در زمينهفراگيري جزئيايت مربوط به بيماريهاي مختلف را داشته باشند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر :
ادامه تحصيل دانشجويان رشته پزشكي بعد از اتمام دوره پزشكي عموميدر دو مرحله امكانپذير است:
الف )ادامه تحصيلدر رشتههاي تخصصي باليني كه داوطلب بعد از قبولي در امتحان پذيرش دستياري سراسريكشور ميتواند در رشتههاي تخصصي كه در حال حاضر در داخل كشور ارائه ميشوند ادامهتحصيل دهد.
رشتههاي تخصصي باليني در حال حاضر شامل 23 رشته ميباشد كه عبارتنداز : جراحي عمومي ، جراحي مغز و اعصاب، جراحي استخوان و مفاصل (ارتوپدي) ، جراحيكليه و مجاري ادراري تناسلي (ارولوژي) ، بيماريهاي اعصاب، بيماريهاي داخلي ،بيماريهاي عفوني و گرمسيري ، بيماريهاي قلب و عروق ، بيماريهاي كودكان، بيهوش ،پزشكي اجتماعي، پزشكي هستهاي ، آسيبشناسي (پاتولوژي) ، پوست ، پزشكي فيزيكي وتوانبخشي، چشمپزشكي ، پرتودرماني (راديوتراپي) ، پرتوشناسي تشخيصي (راديولوژي) ،زنان و زايمان ، روانپزشكي، گوش و حلق و بيني ، پزشكي قانوني و طب كار ميباشد.
ب)ادامه تحصيل در رشتههاي علوم پايه ،فارغالتحصيلان رشته پزشكي ميتوانند در تخصصهاي علوم پايه پزشكي نظير فيزيولوژي ،ايمونولوژي، ژنتيك، ويروسشناسي پزشكي، ميكروبشناسي پزشكي ، انگلشناسي پزشكي،بيوشيمي ، آمار حياتي و تغذيه نيز شركت نمايند.
دوره علوم پايه
مرحله علوم پايه، اولين مرحله آموزش پزشكي بوده، مدت اينمرحله دو سال است. در اين مرحله ، دانشجويان بخش اولدرسهاي عمومي و درسهاي پايه واصلي را ميگذرانند. هدف از اين مرحله، آموزش ساختمان بدن انسان و اعمال فيزيولوژيكو نقش آن در سلامت انسان و همچنين شناخت عوامل بيولوژيك بيماريزا و شيوههاي دفاعيبدن در برابر آنها و اصول آسيبهاي بدن انسان و آشنا ساختن دانشجو با اصول مسائلبهداشتي است. دانشجويان بايد در هر نيمسال تحصيلي 20 واحد درسي ارائه شده از طرفدانشكده را به طور اجباري بگذرانند. حداكثر زمان مجاز براي گذراندن اين مرحله 3 سالاست .
در ذيل به شرح برخي از اين درسها ميپردازيم :
بيوشيمي: مربوط به بدن موجودات زنده و انسان است. در اين درس،با شيمي آلي مولكولها و اتمها و واكنشهاي آنها در بدن آشنا ميشويم.
آناتومي: در آناتومي، دانشجو با كليه ساختهاي بدن شامل انواعماهيچهها ، استخوانها، اعصاب و احشا و با محل آنها و اعضاي مجاور آنها به طور دقيقو در حالت طبيعي بدن، آشنا ميشود، به طوري كه بتواند اجزاي هر ناحيه را به صورت سهبعدي شناسايي كند.
فيزيولوژي : در اين درسچگونگي عملكرد اندامها و بافتها مورد مطالعه قرار ميگيرد؛ به اين ترتيب كه دانشجوبعد از آشنايي با آناتومي و بافتشناسي اندامها با شيوه عمل آنها در شرايط مختلف ودر وضعيتهاي ويژه آشنا ميشود.
ايمونولوژي: اين درس به بررسي سازمان دفاعيبدن ، سلولهاي دفاعي و واكنشهاي موثر در اين شبكه ميپردازد.
انگلشناسي: اين درس به انگلهاي موثر در ايجاد بيماريهايانساني اعم از حشرات ، كرمها ، قارچهار و غيره ميپردازد. در اين درس، اين انگلهابه طور دقيق شناسايي شده، در درس عملي نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت و به اينوسيله چشم دانشجو با انواع انگلها آشنا ميگردد.
پاتولوژي عمومي: در اين درس انواع آسيبهاي بافتي و تغييرهايبافتهاي بدن در هنگام بروز يك ناهنجاري ، تحريك و يا آزار مورد بررسي قرار ميگيرد.
دوره فيزيوپاتولوژي (نشانه شناسي)
مدت مرحله دوم شش ماه است. در اين مرحله دانشجو پس از اين كه باآموختن درسهاي فيزيولوژي به چگونگي عملكرد طبيعي سازمان بدن پي برد و در درسپاتولوژي وضعيت واكنشهاي بدن در بيماري و تغييرهاي بافتها را در هنگام ورود عواملمضر به خوبي فراگرفت، به مرحلهاي ميرسد كه اكنون بايد بتواند با تلفيق اين دو ،واكنشهاي بدن را در هنگام يك بيماري از زمان شروع تا انتهاي آن دنبال كرده، سلسلهتوالي نشانههاي آشكار و ماهيت يكايك آنها را شناسايي كند.
در اين قسمت دانشجودر مقطعهايي كه با عنوان كورس (دوره)از آن ياد ميشود، يك سرفصل از بيماريهايداخلي مثل بيماريهاي خون را به طور مشروح مطالعه ميكند و در هر قسمت، عوامل شروعكننده، شيوه عمل، واكنش بدن ، سير بيماري و نشانههاي اختصاصي مربوط را بررسيمينمايد. اين مطالعه صرفا شامل نشانهشناسي بيماريهاست و شامل مباحث درمان و تشخيصدر بالين بيمار و معاينههاي فيزيكي نميشود. در اين دوره دانشجو، فارماكولوژي رابه صورت مروري كلي بر دستههاي دارويي و چگونگي اثر داروها، ميگذراند. اين آشناييبا فارماكولوژي به صورت كلي بوده، دستههاي اختصاصي داروها و راههاي تجويز آنها ردهر بيماري ، در فارماكولوژي اختصاصي به طور مشروح مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
دوره كارآموزي (استاژري)
دوره سوم كه از آن به عنوان دوره كارآموزي يادميشود، شامل دو مجموعه درسهاي نظري و كار عملي است. اساس تدريس درسهاي نظري مانندساير درسهاي علوم پايه و فيزيوپاتولوژي است ولي در برنامه عملي، دانشجو در بالينبيمار با مجموعهاي از دانستههاي نظري خود با نشانههاي بيماي به صورت مستقيممواجه ميشود و با صحبت با بيمار و به دست آوردن تاريخچه بيماري، نوع آن را تشخيصداده، اقدامهاي درماني لازم را فراخواهد گرفت. برنامه كار در دوره كارآموزي به طورخلاصه شامل كنفرانسهاي صبحگاهي در مورد بيماران بستري در بخش، صحبت در بالين توسطاستاد مربوط و يادگيري معاينهها و گرفتن شرح حال، انجام كارهاي تشخيصي و تا حدودينسخهنويسي است. عموما درسهاي نظري بعد از ظهرها تدريس ميشود و صبحها به كار دربيمارستان و برنامههاي آن اختصاص دارد. زمان گذراندن كارآموزي باليني به طور مطلوب 20 ماه و حداكثر 27 ماه است كه طي آن ، دورههاي داخلي ، جراحي ، كودكان ، زنان وزايمان ، چشم ، گوش و حلق و بيني ، روانپزشكي ، راديولوژي و پوست و واحدهاي باقيمانده درسهاي عمومي گذرانده ميشود. محل گذراندن كارآموزيها بيمارستانهاي آموزشياست.
دوره كارورزي (انترني)
دوره انترني يا كارورزي در واقع نقطه عطف آموزشباليني دانشجويان رشته پزشكي است. كارورز پس از آموختن علوم پزشكي و گذراندن يكدوره كارآموزي باليني در تمام بخشهاي بيمارستاني، اينك بدان حد از اطلاعات پزشكي وقضاوت باليني رسيده است كه به طور مستقل در مواجهه با بيماران قرار بگيرد و با بهكار بستن عملي تمام آموختهها ، به طور مستقيم با بيماران در تماس باشد و با انجاممعاينههاي باليني و دستور آزمايشهاي پاراكلينيك، به تشخ يص رسيده، به درمان بيماربپردازد. اين فعاليتها همگي زير نظر استادان و دستياران مربوط صورت ميگيرد.
تواناييهاي فارغالتحصيلان دوره دكتراي تخصصي پزشكي و فرصتهاي شغلي آنان
اين فارغالتحصيلان ميتوانند در بيمارستانهاي آموزشي يا غيرآموزشي كشوراستخدام و كار درمان بيماران و آموزش دانشجويان رشته پزشكي و پيراپزشكي مشغول شوند. همچنين ميتوانند به كار درمان بيماران در درمانگاههاي تخصصي يا مطبهاي خصوصيمبادرت ورزند.
رياست بيمارستانهاي دولتي يا خصوصي معمولا به عهده پزشكان متخصصاست. همچنين رياست و معاونت دانشكده و دانشگاهها علوم پزشكي كشور نيز به عهدهپزشكان متخصص ميباشد.
منبع تبیان
نظرات شما عزیزان:
|